wtorek, 20 września 2011

Kraków-Rynek

Dziś ponownie Kraków, ale tym razem notka poświęcona jest wspaniałemu rynkowi Krakowskiemu, gdzie możemy spotkać wiele zabytkowych, kultowych, społecznych miejsc. Zacznijmy może od początku czyli, samej historii rynku.
Jego historia sięga XIII wieku. Jest największym placem Krakowa, posiada 4 ha powierzchni,  jest jednym z największych rynków w Europie (w Polsce mamy również większy Rynek w Olecku o powierzchni przekraczającej 5,5 ha, Rynek w Latowiczu o powierzchni 4,3 ha a Rynek w Tarnogrodzie jest tylko ciut mniejszy). Rynek Główny ma kształt kwadratu o boku wynoszącym około 200 m. 


Kościół Mariacki


Kościół Mariacki inaczej pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, jest kościołem gotyckim, budowanym w XIV i XV wieku. Od 1962 roku posiada tytuł bazyliki mniejszej.Obecny kształt nadała kościołowi przebudowa na układ bazylikowy, która miała miejsce w latach 1392-1397. Kościół ma dwie wieże:
 *Wieża wyższa- Hejnalica, ma 82 metrów wysokości. Zbudowana jest na planie kwadratu, gdzie na wysokości dziewiątej kondygnacji przechodzi w ośmiobok, przepruty ostrołukowymi wnękami, mieszczącymi dwie kondygnacje okien. Wieże nakrywa gotycki hełm. Na wysokości 54 metrów, grany jest co godzinę Hejnał Mariacki. Jest on jednym z symboli Krakowa.
*Wieża niższa- o wysokości 69 metrów, przeznaczona jest na dzwonnicę kościelną. Wzniesiona na planie kwadratu, posiada wyraźnie zaznaczony na całej wysokości gzymsami i oknami, podział kondygnacyjny. Na piętrze znajduje się renesansowa kaplica pod wezwaniem Nawrócenia św. Pawła (Kaufmanów).
Strona główna Kościołu Mariackiego


Sukiennice



Sukiennice istnieją już od 1257 roku dzięki Bolesławowi Wstydliwego.Sukiennice stanowiły  podwójny rząd kramów z uliczką pośrodku, która na noc była zamykana z obydwu stron. Około roku 1300 aleję z kramami zadaszono, co nadało im wygląd hali targowej. W takiej formie przetrwały do połowy XIV wieku.
*1358 roku powstały nowe, gotyckie sukiennice przez króla Kazimierza III Wielkiego. Środkowa hala o długości 108 m i szerokości 10 m z dwóch stron miała dostawione dwa rzędy kramów, które nakryte były sklepieniami, a otwarte do wnętrza ostrołukowymi lub półkolistymi portalami. Od strony południowej i północnej wybudowano zdwojone, ostrołukowe arkady. Przypominały one już kształtem obecne sukiennice. Budowla ta przetrwała jako do 1555 roku, kiedy  niestety spłonęła.
*1556-1559 przystąpiono do odnowienia spalonych sukiennic. Pracami kierował mistrz Pankracy, który zasklepił kolebkowo wielką halę sukiennic.Dobudowano także kolumnowe loggie, które zaprojektował Jan 
Maria Padovano. 

*1601 roku przebito przejście w poprzek Sukiennic i ozdobiono je ryzalitami.
* 1875-1879 sukiennice przebudowano według projektu Tomasza Prylińskiego. Dolna hala została przekształcona w ciąg drewnianych kramów handlowych, rozlokowanych wzdłuż ścian. Na szczytach ryzalitów umieszczone zostały maszkarony, przedstawiające karykatury ówczesnych prezydentów Krakowa.
*Współcześnie w sukiennicach są dwa rzędy kramów, głownie z biżuterią, pamiątkami, rękodziełami. Obecnie na piętrze sukiennic znajduje się Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku.Na parterze Sukiennic znajduje się również słynna kawiarnia Noworolski. Pod zewnętrzną częścią sukiennic obejrzeć można zachowane zabytkowe i sprawne oświetlenie gazowe.

Ciekawostka! 
Wizerunek Sukiennic w czasie okupacji niemieckiej został umieszczony na banknotach o nominale 50 złotych emitowanych przez Bank Emisyjny w Polsce.


Wieża Ratusza

Została zbudowana w XIV wieku, ma 70 metrów wysokości, i została ocalona w roku 1820 ze zburzonego ratusza, który wówczas pełnił funkcję głównego gmachu administracyjnego w Krakowie. Dawniej znajdowały się w nim Izba Pańska, Izba Ławnicza i w podziemiach więzienie z izbą tortur. Obecnie wejścia do wieży strzyżą lwy, które powstały na początku XIX wieku. U wejścia zachował się gotycki portal z herbem Krakowa i godłem Polski. W wieży znajduje się  Muzeum Historyczne miasta Krakowa, eksponowane są w niej pamiątki dotyczące historii miasta. W podziemiach  po starej sali tortur znajduje się natomiast "Scena pod Ratuszem" krakowskiego Teatru Ludowego.
Strona główna Wieży Ratuszowej
Kościół Świętego Wojciecha

Powstał na reliktach wcześniejszych budowli drewnianych: pierwszej z X wieku oraz drugiej wzniesionej około połowy XI wieku. Obecny kościół został zbudowany w początkach XII wieku (około 1100r) Według tradycji miał tu głosić kazania św. Wojciech (patron Polski) a w 1453 roku przed kościołem nauczał św. Jan Kapistran.Kościół został zbudowany z drobnej kostki wapiennej i ciosów piaskowca. Architektura świątyni jest wczesnobarokowa z elementami romańskimi i późnobarokowymi z dobudówkami. Pod nawą kościoła znajduje się siedemnastowieczna krypta grobowa. Ołtarz główny pochodzi z lat 50-tych XVIII wieku, znajduje się w nim barokowy obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, oraz obraz św. Tekli. Ołtarz zdobią również posągi św. Wojciecha i Stanisława Biskupa.
Strona główna Kościoła św. Wojciecha

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz